Bespot Kamerlid kwam op voor onderofficieren

07-03-2018

Deel 21: Willem Wijk.

Geen schot hadden ze hoeven lossen en toch waren de meeste Nederlandse militairen eind 1918 oorlogsmoe. Vier jaar lang waren ze in opperste paraatheid geweest om te voorkomen dat onze neutraliteit werd geschonden. Eten kregen ze door voedseltekorten nauwelijks en toen het verlof hen enkele dagen voor de wapenstilstand werd ontnomen, sloeg her en der de vlam in de pan.

Het was in die tijd van dreigende revolte dat Willem Wijk tot schrik van de gevestigde orde een zetel in de Tweede Kamer had veroverd. Deze onderofficier van het Groningse platteland vormde de eenmansfractie van het Verbond tot Democratisering der Weermacht. In het parlement deed Wijk niets anders dan opkomen voor de belangen van officieren, soldaten en hun weduwen en wezen.

Op veel enthousiasme kon Wijk niet rekenen. De koninklijke goedkeuring voor de statuten van het verbond had eerder al lang op zich laten wachten. De procureur-generaal in Amsterdam had gemeend in de roep om meer democratisering in het leger een revolutionaire en gezagsondermijnende organisatie herkend te hebben.

In de Tweede Kamer werd Wijk door de oude politieke elite beschouwd als een ongewenst element, genegeerd en weggehoond, evenals de vertegenwoordigers van andere eenmansfracties. Zo wees een collega-Kamerlid boer Braat van de Plattelandersbond eens de weg naar het toilet met de woorden: ,,Er staat Heren op, maar trek je daar maar niets van aan.”

Mede door de magere politieke resultaten besloot het VDW zich op te heffen en niet deel te nemen aan de verkiezingen van 1922. Wijk bleef wel, zelfs na zijn pensionering, lid van het hoofdbestuur van de belangenvereniging voor onderofficieren: Ons Belang. Lange tijd was hij de drijvende kracht geweest. Op een oude foto zit Wijk centraal, omringd door andere bestuursleden. Zijn haren kort, zijn blik streng en getooid met een markante snor en in driedelig kostuum.

Op zijn graf, bestaande uit twee schuddende handen, staat ook vermeld: 'President van Ons Belang'.

Naam: Wilhelmus (Willem) Wijk

Geboren: Noorderhoogebrug, 17 september 1864

Overleden: Amersfoort, 24 januari 1941

Graf: R, Afdeling I, grafnr. 258